Cumhurbaşkanlığı
seçimi sürecinde yaşanan gelişmelerin ardından Türkiye'nin nefesini
tutarak beklediği 22 Temmuz seçimi, iktidardaki AKP'nin oylarını
artırması ve açık ara farkla birinci parti olmasıyla sonuçlandı.
42
milyon 537 bin 305 seçmenin kayıtlı olduğu seçimde "cumhuriyet
mitingleri"nin morali ile seçime giren CHP'nin, tek başına iktidar
iddiasını öne süren MHP'nin, baraj sorunu olmadığını iddia eden DP'nin
ve bağımsızların toplam oy oranı AKP'ye yetişemedi.
Laiklik
odaklı tartışmalar ve iktidar süresindeki yıpranma payı nedeniyle
oylarının düşebileceği yorumları yapılan AKP, anketleri haklı çıkararak
patlama yaptı ve kesin olmayan sonuçlara göre yüzde 46'yı aşarak ikinci
kez 5 yıllığına tek başına iktidar olma hakkı elde etti.
3
Kasım 2002'deki seçimde AKP ile birlikte TBMM'ye girebilen tek parti
olan CHP, oylarını ciddi oranda artıramadı ve yine ana muhalefet
partisi konumunda kaldı. MHP ise 5 yılın ardından TBMM'ye geri döndü.
AKP'nin zaferi
3 Kasım 2002'de yapılan seçimde oyların
yüzde 34,43'ünü alan AKP, oy oranını yüzde 47'ye yaklaştırarak 5
yıllığına tek başına iktidar olma hakkı elde etti. 341 milletvekili ile
TBMM'ye girmesi beklenen AKP, cumhurbaşkanını tek başına seçmek için
gerekli olan 367 milletvekiline ulaşamamış olsa da neredeyse her iki
seçmenden birinin oyunu alarak uzun yıllardır erişilemeyen bir oy
oranına çıktı.
AKP, bu sonuçla, 28 Mart 2004'te yapılan genel yerel seçimdeki yüzde 41'lik oy oranının da geçici olmadığını ortaya koydu.
Miting morali yetmedi
Ankara Tandoğan, İstanbul Çağlayan
ve İzmir Gündoğan'da katılım oranlarıyla tarihe geçen cumhuriyet
mitinglerinde bulduğu moralle seçime giren CHP ise dün umduğunu
bulamadı.
AKP'ye karşı CHP'nin etrafında kenetlenme çağrısı yapan
ve cumhuriyet mitinglerinin etkisiyle konjonktürel olarak oylarını
arttırması beklenen CHP istediği sıçramayı yapamadı ve 3 Kasım 2002'de
aldığı oyları çok düşük bir oranla arttırabildi. 3 Kasım'da yüzde 19.41
oy alan CHP, kamuoyundan gelen çağrılar doğrultusunda DSP'nin de
verdiği desteğe rağmen yüzde 20.8'de kaldı.
3 Kasım'da 177 milletvekili çıkartan CHP kesin olmayan sonuçlara göre TBMM'ye bu kez 112 milletvekili sokacak.
MHP: 8.3'ten 14.4'e
"Tek başına iktidar" sloganıyla yola
çıkan MHP, bu amacına ulaşamasa da AKP'nin ardından oylarını en fazla
arttıran parti oldu ve 2002'den AKP ile CHP'nin girdiği parlamentoya
üçüncü parti olarak girdi.
MHP, baraj altında kaldığı 3
Kasım'da aldığı yüzde 8,35'lik oy oranını ciddi biçimde arttırarak
yüzde 14,3 oranında oy aldı. Seçim sürecinde Başbakan Erdoğan'la
özellikle terör örgütü PKK'nın lideri Abdullah Öcalan'ın idamı
konusunda sert polemiklere giren MHP lideri Devlet Bahçeli, kesin
olmayan sonuçlara göre 5 yıldan sonra TBMM'ye 70 milletvekili ile
girecek.
DP'de jet istifa
Seçim öncesinde ısrarla partisinin
baraj sorunu olmadığını ve barajı aşamayacak olması halinde genel
başkanlıktan ayrılacağını açıklayan DP lideri Mehmet Ağar sözünde durdu
ve ilk sonuçların gelmesinin hemen ardından görevinden istifa etti.
ANAP'la
birleşerek güç kazanmak isteyen Ağar, birleşmenin fiyaskoya
dönüşmesinin de etkisiyle koltuğundan oldu. 2002'de TBMM'ye girmeyi
kılpayı kaçıran DYP, DP olarak girdiği seçimde hezimet yaşayarak yüzde
5,4'te kaldı.
Sloganlar yetmedi
3 Kasım 2002'deki seçimde yeni
kurulmasına karşın yüzde 7,25 oy alan Genç Parti de seçimde hüsrana
uğradı. Cem Uzan'ın vaatleriyle gündeme damgasını vuran Genç Parti
yüzde 3 oranında oy alabildi. Necmettin Erbakan desteğiyle AKP'den oy
çalmayı hedefleyen SP de umduğunu bulamadı ve AKP'ye kaptırdığı
tabanını etkilemeyemediği seçimde yüzde 2,3 oranında destek bulabildi.
DTP de kaybetti
Seçime 61 bağımsız adayla giren DTP,
TBMM'de grup kuracak sayıda bağımsız milletvekili çıkartmayı başardı.
Ancak TBMM'ye 23 milletvekili sokması beklenen DTP'nin toplam oyları
neredeyse yarı yarıya azaldı. 2002'de DEHAP adı altında yüzde 6,4 oy
alan DTP'yi temsil eden bağımsızlar yaklaşık olarak yüzde 3 oranında oy
aldı. DTP, Doğu ve Güneydoğu'daki seçmenlerinin büyük bölümünü AKP'ye
kaptırdı. CHP, MHP, GP, DP, SP ve bağımsızların toplam oyunu da aşan
AKP, seçimin mutlak galibi oldu.
Erdoğan, 'Çekilirim' demişti
Başbakan Erdoğan, 22 Temmuz
seçimleri öncesinde tek başına iktidar olamadıkları takdirde
"siyasetten çekileceğini" açıklamıştı. Başbakan, CHP ve MHP'nin de tek
başına iktidar olma iddiasında bulunduğunu hatırlatarak, aynı çağrıyı
CHP Genel Başkanı Deniz ****** ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'ye
de yapmıştı.
Bu kez yüzde 17 dışarıda
3 Kasım 2002'de yapılan
seçimde, yüzde 10 barajının etkisiyle seçmenlerin yüzde 45'inin temsil
edilmediği TBMM aritmetiği dünkü seçimle değişti. 22 Temmuz seçiminin
kesin olmayan sonuçlarına göre, seçmenlerin tercihi bu kez daha fazla
oranda parlamentoya yansıdı.
Oy kullanan seçmenlerin yaklaşık
yüzde 83'ünün tercihi olan AKP, CHP, MHP ve DTP destekli bağımsız
adaylar TBMM'ye girme hakkı kazandı.
Oy kullanan seçmenlerin
yaklaşık yüzde 17'lik bölümünün tercihi, TBMM'de temsil edilme şansını
bulamadı. DP, GP ve Saadet Partisi ile diğer 8 parti, yüzde 10'luk ülke
barajını geçemeyerek TBMM'yı giremedi.
Anasayfa 
